Menstruatiepijn

Als vrouw heb je er maar mee te dealen: je menstruatie. Of, de maandelijkse toestanden, zoals ik ze noem. In de loop der jaren ontwikkelde ik voor mezelf een aantal tips & tricks om die week in de maand door te komen. Maar makkelijk is het nooit geweest.

Wist ik veel hoe hormonen gedurende de maand afwisselende functies in het vrouwenlichaam vervullen en dat dat de reden is waardoor je er last van kunt krijgen. Ook had ik nooit gehoord dat bepaalde stoffen in voeding de klachten kunnen verergeren, en andere voedingsmiddelen je problemen juist kunnen verminderen. In mijn opleiding tot Orthomoleculair therapeut leerde ik veel over hormonen en mijn interesse in deze bijzondere stofjes in het lichaam werd gewekt.

Misschien vind jij het ook interessant om te weten wat er gedurende de maand in een vrouwenlichaam gebeurt. Waardoor ontstaan PMS of menstruatiekrampen? En hoe kan je dit voorkomen?
Menstrueer jij niet meer, deel het dan met je dochter of kleindochter, zodat zij de maand gemakkelijker kunnen doorkomen.

De maandelijkse cyclus is een heel liefdevol proces.
In min of meer Jip en Janneketaal gaat dat als volgt:
Elke maand groeit er in je lichaam een eitje. Onder invloed van het hormoon oestrogeen wordt in de baarmoeder een bedje voor het eitje voorbereid voor het geval het eitje daar gebruik van zou willen maken om in dat bedje een baby te laten groeien. Om het eitje te helpen innestelen in het bedje neemt in de 2e helft van jouw cyclus het hormoon progesteron toe en vermindert het hormoon oestrogeen sterk. Maar als er geen zaadje bij het eitje komt, heeft het eitje het bedje niet nodig en hoeft het ook niet in te nestelen. In de 4e week van je cyclus nemen de hormonen oestrogeen en progesteron beide heel erg af als voorbereiding op ‘de grote schoonmaak’. De hormonen prostaglandines nemen juist toe. Jij kunt hierdoor in de 4e week PMS-klachten ervaren (Pre Menstrueel Syndroom). Aan het begin van de volgende cyclus wordt dan het bedje opgeruimd, en wordt de baarmoeder goed schoongespoeld (met bloed). De eerste dag van je menstruatie is de 1e dag van je nieuwe cyclus. Daarna maakt je lichaam weer een nieuw bedje. Zodat het er klaar voor is als er die maand wél een eitje en zaadje samen een baby in het bedje willen laten groeien. Meestal eindigt die maand ook weer in een grote schoonmaak. Tenzij een vrouw zwanger wordt.

Dit bedje opmaken en weer vervangen en schoonmaken gebeurt in een vrouwenleven zo’n 450 keer. De eerste keer vanaf ongeveer 12 jaar (of wat eerder of later), de laatste keer rond je 50-ste (of wat eerder of later).

 

Maar waarom dan die pijn? En die moodswings?
Hormonaal zit het zo:
In de eerste helft van je menstruatiecyclus heeft het hormoon oestrogeen de overhand. Onder invloed van dit hormoon wordt het baarmoederslijmvlies dikker. In de tweede helft van de maand is er meer van het hormoon progesteron in je lichaam aanwezig.  Progesteron bereidt de baarmoederwand voor om het eitje goed te laten nestelen. Om tot slot aan het begin van de menstruatie het baarmoederslijmvlies los te laten komen, gebruikt je lichaam de stofjes prostaglandines om je baarmoeder samen te laten trekken.  Afhankelijk van de aanwezige hoeveelheid prostaglandines in je lichaam kan dit meer of minder pijnlijk zijn.
Prostaglandines worden gemaakt uit oestrogeen. Progesteron onderdrukt de aanmaak van prostaglandines.

Zijn de hormonen oestrogeen, progesteron en prostaglandine in balans, dan is er niks aan de hand. Maar bij een overschot aan oestrogeen of tekort aan progesteron kunnen de welbekende menstruatieproblemen ontstaan. We hebben het dan over o.a. oestrogeendominantie, een te hoge aanmaak van prostaglandine type 2 of een te lage aanmaak van prostaglandine type 1 en 3.

Dat heeft vaak te maken met je leefstijl en voedingspatroon. Als je te veel oestrogeenbevorderende voedingsmiddelen consumeert (zoals pakjes en zakjes, en pesticiden op niet-biologische groenten), op je huid smeert, je huis mee schoonmaakt, eten in bewaart etcetera, dan kan je oestrogeendominantie ontwikkelen waardoor er meer oestrogeen in je lichaam aanwezig is dan progesteron. Progesteron breekt juist de pijn veroorzakende prostaglandines af. Maar kan dat niet als er te veel oestrogeen is.

Gelukkig is hier in veel gevallen wat aan te doen. 
En dan bedoel ik niet paracetamol, zwaardere pijnstillers met NSAID’s (zoals Aleve Feminax), of de anticonceptiepil. Want die belasten je lever en een aantal van hen sturen je hormonen nóg meer in de war.
Door het aanpassen van je leefstijl, je voeding en een aantal supplementen, kunnen je hormonen in balans komen. Hormonen  in balans betekent: minder klachten. Waardoor je  gemakkelijker je maandelijkse cyclus doorloopt.

Neem een goede multi vitamine bijvoorbeeld van Vitakruid en kwalitatieve omega 3.
Voor meiden die moeite hebben om tabletten te slikken is er ook de vloeibare multi dag en nacht van Vitakruid.

NB: de menstruatieklachten die op deze pagina zijn beschreven, zijn de zogenoemde primaire dysmenorroe (dysmenorroe betekent pijnlijke menstruatie). Vermoed je dat je last hebt van secundaire dysmenorroe, zoals o.a. endometriose, bezoek dan altijd een arts of therapeut. Ook bij primaire dysmenorroe die met leefstijltips niet verbetert, adviseer ik je om een arts of therapeut te bezoeken.